Zelf gebruik ik hem bij bijna elke geboorte: de baarkruk. Is het niet om op te bevallen, dan wel om de placenta op geboren te laten worden. Wat is een baarkruk? Wat zijn de voordelen van een baarkruk? En zijn er ook nadelen?
Wat is een baarkruk?
Een baarkruk is een soort stoel waarop je kunt gaan zitten met een gat in het midden. De baarkruk heeft geen rugleuning. Veel vrouwen maken er graag gebruik van tijdens de uitdrijving, aangezien je zo de zwaartekracht optimaal benut. Tevens kan je partner achter je plaats nemen, waardoor je tussen de weeën door achterover tegen hem aan kunt leunen om even bij te komen.
De voordelen
Uit wetenschappelijk onderzoek komen er verschillende voordelen van een baarkruk bevalling naar voren. (Dekker, 2012; Gupta, Hofmeyr & Shehmar, 2012; The Royal College of Midwives, 2012)
– Je hebt kans op een korte uitdrijving door het benutten van de zwaartekracht
– Je hebt 21% minder kans op een knip
– Je hebt 23% minder kans op een kunstverlossing
– Het lijkt erop dat je minder kans hebt op afwijkende hartritmes van je kindje (al moet dit met groter onderzoek beter onderzocht worden)
– Je hebt minder vaak extreme pijn tijdens de bevalling en mogelijk daarmee ook dus minder pijnstilling nodig
Een voordeel van de baarkruk boven andere verticale houdingen is dat je zit. Je gebruikt dus niet veel energie om je positie te behouden (bijvoorbeeld zoals bij hurken). Tevens kan je partner goed achter je plaats nemen om jou te ondersteunen. De baarkruk kun je ook prima gebruiken onder de douche of in bad. Ook na de bevalling kun je gemakkelijk in deze houding blijven zitten. Dit laatste gebruik ik vaak om de zwaartekracht ook nog te benutten bij het geboren laten worden van de placenta.
De nadelen
Het grootste nadeel dat je vaak hoort is dat je meer kans hebt om in te scheuren. Is dit ook werkelijk zo? Nee. Uit wetenschappelijk onderzoek komt inderdaad naar voren dat je 35% meer kans hebt op een tweede graads ruptuur (huid en spieren, niet de kringspier van de anus). (The Royal College of Midwives, 2012; de Jonge et al, 2010; Dekker, 2012). Aan de andere kant wordt er geen verschil gevonden in intacte perineum. Of je nu op een baarkruk bevalt of in een andere houding, je maakt dus evenveel kans dat je niet inscheurt. Mocht je wel inscheuren, dan is de kans groter op een tweede graads ruptuur. (Dekker, 2012) Maar de kans is kleiner dat er een knip gezet moet worden. Een ruptuur geneest beter dan een knip (Carroli & Mignini, 2009), dus zou je kunnen zeggen dat je beter af bent met een tweede graads ruptuur.
In deze studie (de Jonge et al, 2010) wordt er geen verschil gevonden in het aantal derde graads rupturen (wel tot aan of door de kringspier van de anus), maar hier moet groter onderzoek naar gedaan worden om hier zeker van te zijn.
Een andere nadeel is dat je meer kans hebt om meer dan 500 ml bloed te verliezen tijdens je bevalling. Aan de andere kant heb je niet meer kans op een bloedtransfusie, dan bij andere baringshoudingen. Hoe het mogelijk is dat je meer bloed zou verliezen bij een verticale bevalling is nog niet duidelijk. Mijn visie hierin blijft nog steeds dat je verticaal makkelijker bloed verliest dan liggend, aangezien het bloedverlies liggend vaak blijft staan in je baarmoeder. Op deze manier kan het lijken dat je meer bloed verliest verticaal, maar zou het goed kunnen zijn dat dit dus vertekend wordt door de positie waarin mevrouw zich bevindt. Om de reden hiervan te achterhalen is nog meer onderzoek nodig. (The Royal College of Midwives, 2012; Dekker, 2012).
Een baarkruk is vaak van hout of plastic en daarmee erg hard. Sommige vrouwen vinden het dan ook lastig om hier voor lange tijd op te zitten. Voor je bevalling is het sowieso bevorderlijk om regelmatig van houding te wisselen. Ook tijdens een bevalling op een baarkruk is het dus verstandig om regelmatig even te gaan staan. Hiermee voorkom je ook dat je, doordat je continue op een kruk met een gat erin zit, vochtophoping krijgt in je bekkenbodem. (Naar reactie op blog door Marian Karssen)
Conclusie
Tijdens de bevalling is het heel belangrijk dat je de houding aanneemt die je zelf prettig vindt. Het is goed om hierbij in je achterhoofd te houden dat verticale houdingen de zwaartekracht benutten. Vroeger en ook nu nog wordt er regelmatig angstig gesproken over de baarkruk, aangezien je meer kans zou hebben op scheuren. Dat is niet helemaal waar. Je blijft evenveel kans houden dat je helemaal niet inscheurt. Dus het is niet zo dat je méer kans hebt om in te scheuren. Het is wel zo dat, als je wel scheurt tijdens de bevalling, je meer kans hebt op een tweede graads ruptuur. Aan de andere kant heb je minder kans op een knip en genees je beter bij een tweede graads ruptuur dan bij een knip. Of er meer kans is op een derde graads ruptuur is nog niet duidelijk, maar voor nu lijkt het er niet op. Het is dus niet nodig om de baarkruk te vermijden om de kans op inscheuren te verminderen. De baarkruk kan een prima hulpmiddel zijn voor bij je bevalling.
Bronnen
Carroli, G., & Mignini, L. (2009) Episiotomy for vaginal birth. The Cochrane Database of systematic reviews. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19160176
Dekker, R. (2012) What is the Evidence for Pushing Positions? Gevonden op het internet op 18 april 2016 via http://evidencebasedbirth.com/what-is-the-evidence-for-pushing-positions/
De Jonge, A., Van Diem, M. Th., Scheepers, P.L.H., Buitendijk, S.E., Lagro-Janssen, A.L.M. (2010) Risk of Perineal Damage is Not a Reason to Discourage a Sitting Birthing Position: A Secondary Analysis. International Journal of Clinical Practice, 65(5), 611-618.
The Royal College of Midwives (2012)
Gevonden op het internet op 18 april 2016 via https://www.rcm.org.uk/sites/default/files/Positions%20for%20Labour%20and%20Birth.pdf
De kritische verloskundige 
Nog twee nadelen:
1. Het is vrij hard. De meeste vrouwen houden het geen uur vol om op de baarkruk te zitten.
2. Oedeem van de bekkenbodem.
Blijft staan: probeer van alles en kijk welke houding je bevalt.
LikeLike
Dankjewel voor de aanvulling Marian! Ik ga ze er inderdaad even bij vermelden.
LikeLike
Hoi! Dank je wel weer voor deze blog. Mag ik je iets vragen? Ik zou graag weten hoe een vrouw op een baarkruk evt. kan voorkomen dat ze een 2e graads ruptuur oploopt. En zou je me kunnen uitleggen waarom dit kan voorkomen? Komt dat wellicht omdat de bevalling verticaal dan ineens te snel gaat en hoe zou een vrouw dit op kunnen vangen?
Hartelijke groet,
Petra Martens
LikeLike
Hoi! Dank je wel weer voor deze blog. Mag ik je iets vragen? Ik zou graag weten hoe een vrouw op een baarkruk evt. kan voorkomen dat ze een 2e graads ruptuur oploopt. En zou je me kunnen uitleggen waarom dit kan gebeuren? Komt dat wellicht omdat een verticale bevalling dan ineens te snel gaat en hoe zou een vrouw dit op kunnen vangen?
Hartelijke groet,
Petra Martens
LikeLike
Beste Petra,
Dankjewel voor je reactie. Uiteraard mag je altijd iets vragen! We weten dus nog niet precies hoe het komt dat je meer kans hebt op een tweedegraads ruptuur op een baarkruk. Er is dus niet méér kans op een ruptuur, maar als je scheurt meer kans op een tweede graads ruptuur. Mogelijk toch door te lang in dezelfde houding te zitten? Meer vochtophoping naar het perineum? Persoonlijk denk ik dat het kan helpen als mevrouw perst op gevoel en regelmatig van houding wisselt. Wat mogelijk ook zou kunnen helpen is een warm washandje, maar dit is dus allemaal niet evidence based!
LikeLike